Dementievriendelijke uitvaartzorg in regio Rotterdam Rijnmond
‘Na een leven lang samen is níet afscheid nemen geen optie’
Nederland telt ruim 270.000 mensen met dementie. Als gevolg van de vergrijzing zal dat aantal tot het jaar 2050 stijgen naar ruim 620.000. Daarmee neemt ook het aantal uitvaarten toe waarbij een nabestaande met dementie is betrokken. Maar welke rol geef je die persoon met dementie bij het afscheid en de uitvaart?
Niet alleen krijgt één op vijf mensen een vorm van dementie, de komende vijftien jaar is er ook nog eens een tekort van 100.000 plaatsen in de zorg voor deze mensen. Onrustbarende cijfers, die voor uitvaartondernemer Henriëtte aan de Wiel aanleiding waren de gespecialiseerde opleiding tot dementievriendelijke uitvaartverzorger te volgen. In maart behaalde zij het certificaat Dementievriendelijke Uitvaartzorg.
Recht op afscheid
‘Dementie is een heel groot probleem’, stelt Henriëtte, eigenaar van Cirkel van Afscheid in Rhoon. ‘Ontzettend belangrijk dat je ook als uitvaartondernemer weet hoe daarmee om te gaan. Als opa bijvoorbeeld overlijdt en oma met dementie blijft achter, dan heeft oma ook recht op haar stukje afscheid. De familie worstelt echter met vragen als: moeten we wel vertellen dat opa is overleden, kunnen we haar wel afscheid laten nemen en nemen we oma wel mee naar de uitvaart? Begrijpelijke vragen, natuurlijk, maar na een leven lang samenzijn is het onbestaanbaar dat oma niet op haar manier afscheid zou kunnen nemen. Als dementievriendelijke uitvaartverzorger beschik ik over de kennis en vaardigheden om de familie daarbij te helpen.’
Acceptatie
Alles begint met de acceptatie van de mens met dementie. ‘Het geheugen van de mens met dementie kun je vergelijken met een boekenkast, waarin elk boek voor een herinnering staat’, illustreert Henriëtte. ‘Uit die kast verdwijnen steeds meer boeken, die niet worden vervangen door nieuwe exemplaren. De mens met dementie kán geen nieuwe herinneringen aanmaken; er vallen letterlijk gaten in het geheugen. Ze kunnen geen nieuwe informatie opslaan en grijpen mis als ze een herinnering willen ophalen, omdat de boekenplank leeg is. En dat is vaak lastig voor mantelzorgers en familie, maar je kunt er anders mee omgaan als je accepteert dat het nu eenmaal zo is. Dat geldt ook voor vragen als: weet je nog wie ik ben? Vijf minuten geleden misschien nog wel ja, maar nu niet meer. “Testen is pesten” en zo ervaart de mens met dementie dat ook.’
Volwassen emoties
Henriëtte benadrukt dat oma in dit voorbeeld niet gespaard hoeft te worden en dat je haar gewoon kunt vertellen dat opa is overleden. ‘En misschien moet je dat meerdere keren doen. Natuurlijk zit je dan met je eigen verdriet, maar bedenk dan: ergens in jouw moeder zit een volwassen vrouw met volwassen emoties. Iemand die een heel leven achter de rug heeft, misschien heeft gestudeerd en gewerkt, kinderen heeft gebaard en opgevoed. Ook al is ze het na tien minuten weer vergeten, het is belangrijk dat ze meekrijgt dat opa is overleden. Dat respect verdient ze, want opa is wel haar dierbare geweest.’
Wilt u meer weten over dementievriendelijke uitvaartzorg?
Neem gerust contact met mij op
Henriëtte aan de Wiel – info@cirkelvanafscheid.nl / 06 34018107
Met dank aan Tekstkabinet (Nienke Landré) voor het artikel.
